Woda z elektrolitami: Odkryj jej korzyści i znaczenie dla zdrowia

17,207 Wyświetlenia

Jim White, RDN Opublikowano dnia 2 kwietnia 2025

Czym jest woda z elektrolitami ?

Elektrolity w płynie to woda nasycona niezbędnymi minerałami, takimi jak sód, potas, wapń i magnez, które pomagają regulować różne funkcje organizmu. W odróżnieniu od zwykłej wody, która zawiera jedynie śladowe ilości minerałów, woda z elektrolitami została specjalnie skomponowana w celu uzupełniania utraconych elektrolitów. Dzięki temu jest wyjątkowo korzystna dla prawidłowego nawodnienia, pracy mięśni oraz ogólnego stanu zdrowia.

Elektrolity to naładowane elektrycznie minerały, które odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu równowagi wodno-elektrolitowej, przewodzeniu impulsów nerwowych i wspieraniu skurczów mięśni. Bez wystarczającej ilości elektrolitów organizm może doświadczać skurczów mięśni, zmęczenia, zawrotów głowy, a nawet poważnych komplikacji zdrowotnych, takich jak arytmia czy drgawki.¹

Po wodę z elektrolitami sięgają najczęściej sportowcy, osoby wracające do zdrowia po chorobie, a także te narażone na ekstremalne upały lub intensywny wysiłek fizyczny. Organizm w naturalny sposób traci elektrolity wraz z potem, moczem i innymi płynami ustrojowymi, dlatego ich uzupełnianie jest kluczowe dla utrzymania prawidłowych funkcji organizmu.

Zalety elektrolitów

Dzięki licznym korzyściom zdrowotnym, woda z elektrolitami stanowi wartościowy element codziennego dbania o nawodnienie. Oto najważniejsze funkcje, jakie elektrolity pełnią w naszym organizmie.

Nawodnienie

Elektrolity pomagają organizmowi zatrzymywać wodę, zapewniając skuteczne nawodnienie na poziomie komórkowym. Jest to szczególnie ważne dla sportowców, narażonych na działanie wysokich temperatur czy będących w okresie rekonwalescencji. Prawidłowe nawodnienie wpływa na poziom energii, funkcje poznawcze i ogólne samopoczucie.

W odróżnieniu od zwykłej wody, woda z elektrolitami pomaga utrzymać optymalną równowagę płynów w organizmie, zapobiegając jego przewodnieniu lub odwodnieniu. Jest to szczególnie korzystne dla osób, które uprawiają długotrwałą aktywność fizyczną, ponieważ nadmierne pocenie się może prowadzić do utraty niezbędnych minerałów.

Ochrona przed udarem cieplnym

W trakcie ekstremalnego gorąca lub intensywnych ćwiczeń ciało traci wodę i kluczowe minerały poprzez pot. Woda z elektrolitami uzupełnia te utracone minerały i pomaga zapobiegać odwodnieniu, wyczerpaniu cieplnemu i udarowi cieplnemu.

Udar cieplny występuje, gdy system termoregulacji organizmu zostaje przeciążony z powodu nadmiernego przegrzania i utraty płynów. Objawy obejmują dezorientację, szybkie bicie serca, zawroty głowy i omdlenia. Udar cieplny jest nagłym przypadkiem medycznym i wymaga natychmiastowej opieki. Picie wody z elektrolitami w czasie upałów może pomóc zapobiec tym niebezpiecznym sytuacjom.

Wsparcie dla pracy mięśni

Sód, potas i magnez współdziałają, aby zapobiegać skurczom i drżeniu mięśni. Picie wody z elektrolitami może pomóc zredukować bolesność potreningową (tzw. zakwasy) i poprawić wydolność fizyczną.²

Sportowcy i osoby regularnie trenujące często sięgają po wodę z elektrolitami, aby wspierać wytrzymałość, zapobiegać zmęczeniu i przyspieszyć regenerację mięśni. Niski poziom elektrolitów może prowadzić do mimowolnych skurczów mięśni oraz ich osłabienia. ³

Zdrowie serca

Elektrolity odgrywają kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu serca ponieważ utrzymują odpowiednie przewodnictwo nerwowe, skurcze mięśni oraz regulują pracę serca. Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej może prowadzić do nieregularnego bicia serca (arytmii), wysokiego ciśnienia krwi lub innych problemów sercowo-naczyniowych.⁴

Utrzymanie prawidłowej równowagi elektrolitów zapewnia sprawne funkcjonowanie serca, co zmniejsza ryzyko chorób serca i innych powiązanych z nimi powikłań.

Regulacja ciśnienia krwi

Potas i sód regulują ciśnienie krwi poprzez równoważenie poziomu płynów w organizmie. Utrzymanie tej równowagi zmniejsza ryzyko nadciśnienia i chorób sercowo-naczyniowych.

Zaburzenia równowagi elektrolitowej, a zwłaszcza nadmierne spożycie sodu, mogą prowadzić do wysokiego ciśnienia krwi (nadciśnienia). Z drugiej strony, potas pomaga przeciwdziałać działaniu sodu, wspierając w ten sposób zdrowie układu krążenia.⁵

Funkcjonowanie układu nerwowego

Wapń, potas i sód są niezbędne do prawidłowej komunikacji między neuronami. Odpowiedni poziom elektrolitów zapewnia płynne przesyłanie impulsów nerwowych, co wpływa na wszystko – od ruchów mięśni po funkcje poznawcze.

Nierównowaga elektrolitowa może skutkować objawami takimi jak tzw. mgła mózgowa, uczucie mrowienia i spowolniony refleks.

Ryzyka związane z piciem wody z elektrolitami

Chociaż woda elektrolitowa oferuje wiele korzyści, jej nadmierne spożycie może prowadzić do zagrożenia dla zdrowia, takie jak:

Nadmierna ilość sodu: Nadmiar sodu może podnosić ciśnienie krwi, przyczyniać się do zatrzymywania wody w organizmie i prowadzić do wzdęć.
Nadmierna ilość potasu: Wysoki poziom potasu (hiperkaliemia) może powodować nieregularne bicie serca, osłabienie mięśni oraz problemy z układem nerwowym.
Przewodnienie: Picie nadmiernych ilości wody z elektrolitami, gdy nie jest to konieczne, może prowadzić do zaburzeń równowagi elektrolitowej, potencjalnie powodując dezorientację, zawroty głowy i nudności.

Kto powinien przyjmować elektrolity (i kto powinien ich unikać)?

Elektrolity są szczególnie korzystne dla:

Sportowców: Osoby, które uprawiają intensywny wysiłek fizyczny przez dłuższy czas lub w gorących i suchych warunkach, mogą odnieść korzyść z uzupełniania elektrolitów utraconych wraz z potem. Warto pamiętać, że większość osób nie potrzebuje suplementacji elektrolitów w przypadku łagodnych lub umiarkowanych treningów, trwających krócej niż około 75 minut.⁶
Osób chorych: Nawadnianie organizmu podczas choroby może wspomóc powrót do zdrowia, szczególnie w przypadku występowania wymiotów lub biegunki.
Osób żyjących w gorącym i wilgotnym klimacie: Nadmierne pocenie się w upalne dni zwiększa zapotrzebowanie na uzupełnienie elektrolitów. Jest to szczególnie ważne dla osób, które pracują wiele godzin na zewnątrz.

Zastanawiasz się, czy można bezpiecznie pić wodę z elektrolitami każdego dnia? Chociaż woda z elektrolitami jest generalnie bezpieczna do codziennego picia, kluczem jest umiar. Osoby, które stosują zbilansowaną dietę, dostarczającą wystarczającej ilości minerałów z pożywienia, mogą nie potrzebować wody z elektrolitami na co dzień.

Napój elektrolitowy DIY

Mimo że gotowe napoje elektrolitowe można bez problemu kupić w sklepie, zrobienie własnego w domu jest proste i bardziej ekonomiczne. Poniżej znajdziesz łatwy przepis na domowy napój z elektrolitami, który możesz dopasować do swoich upodobań:

Przepis na domowy napój z elektrolitami

Składniki:

2 szklanki wody
½ łyżeczki soli morskiej
¼ łyżeczki sody oczyszczonej
1 łyżka miodu lub syropu klonowego
½ szklanki świeżego soku pomarańczowego lub soku z cytryny

Sposób przygotowania:

Dokładnie wymieszaj wszystkie składniki w szklance lub butelce.
Mieszaj lub wstrząsaj, aż składniki całkowicie się rozpuszczą.
Pij w razie potrzeby, aby utrzymać odpowiednie nawodnienie organizmu.

Aby uzyskać więcej przepisów na napoje elektrolitowe i koktajle nadnerczowe, sprawdź ten artykuł.

Woda z elektrolitami a zwykła woda

Zastanawiasz się, czy wystarczy zwykła woda, czy może lepiej sięgnąć po wodę z elektrolitami? Zwykła woda jest odpowiednia dla większości osób, ale woda z elektrolitami jest szczególnie korzystna w przypadkach intensywnej aktywności fizycznej, choroby lub nadmiernego pocenia się. Zapewnia ona dodatkowe korzyści nawadniające, wykraczające poza działanie zwykłej wody, poprzez uzupełnianie utraconych minerałów.

Z reguły, jeśli wykonujesz ćwiczenia o umiarkowanej lub wysokiej intensywności dłużej niż 75 minut lub pracujesz na zewnątrz w czasie upałów przez dłuższy czas, woda elektrolitowa może być dla Ciebie lepszym wyborem. Podobnie, jeśli masz biegunkę lub wymiotujesz, woda z elektrolitami nawodni Cię skuteczniej niż zwykła woda.

Lepsze nawodnienie dzięki elektrolitom

Woda z elektrolitami jest wzbogacona o minerały, takie jak sód, potas, wapń i magnez, które odgrywają kluczową rolę w nawodnieniu, funkcjonowaniu mięśni i ogólnym stanie zdrowia. Niezależnie od tego, czy jesteś sportowcem, wracasz do zdrowia po chorobie, czy po prostu chcesz zoptymalizować swoje nawodnienie, woda z elektrolitami może być korzystnym dodatkiem do Twojej codziennej rutyny.

Referencje: